Odzież ochronna - Natare.pl

Odzież ochronna zapewnia pracownikom bezpieczeństwo, stanowiąc zabezpieczenie przed zagrożeniami występującymi na stanowisku pracy. Bardzo ważne, by wybrać produkty, których właściwości będą dostosowane do warunków panujących w danym miejscu pracy. Poszczególne rodzaje ubrań mogą zapewniać ochronę przed zagrożeniami różnego rodzaju np. wysokimi lub niskimi temperaturami, ogniem, prądem elektrycznym, niebezpiecznymi substancjami chemicznymi czy ryzykiem wystąpienia mechanicznych uszkodzeń ciała. Artykuły tego typu dzielimy ze względu na stopień zagrożenia, przed którym są w stanie zabezpieczyć pracownika. Należy zwrócić także uwagę, by ubiór roboczy spełniał odpowiednie normy, które będą stanowić potwierdzenie, że sprawdzi się w danych warunkach. Ubrania ochronne są stosowane najczęściej w branży budowlanej, chemicznej oraz przemysłowej. Wykorzystuje się je na stanowiskach, na których dochodzi do działania różnego rodzaju szkodliwych czynników, zarówno mechanicznych, chemicznych, biologicznych, termicznych, jak i atmosferycznych. Produkty tego typu powinny być dostosowane do wykonywanych obowiązków w taki sposób, by mogły zapewnić skuteczną ochronę przed niebezpieczeństwami panującymi w danym miejscu pracy. Obowiązek ich noszenia określają przepisy BHP. Za udostępnienie pracownikowi należytych środków ochrony odpowiada pracodawca. Ogólne wymogi dotyczące odzieży ochronnej są zawarte w normie EN 340. Określone przez nią zostały wymagania dotyczące ergonomii odzieży ochronnej, jej znakowania, nieszkodliwości oraz oznaczenia wielkości. Odzież robocza może być wykonana z materiałów różnego typu, jednak wszystkie rodzaje zawierają w sobie bawełnę np. odzież drelichowa w składa się z niej w 100%, dzięki czemu jest bardzo przewiewna. W niektórych materiałach występują różnego rodzaju domieszki włókien syntetycznych, które zmieniają właściwości materiału np. zapewniając jego wodoodporność lub sprawiając, że jest łatwy w czyszczeniu. Ze względu na wygórowane wymagania, produkty tego typu podlegają certyfikacji. Określone normy stanowią potwierdzenie, że odzież posiada właściwości, dzięki którym będzie sprawdzać się w danych warunkach. Poszczególne normy można podzielić na kategorie, takie jak:

  • odporność na ciepło i ogień,
  • skażenie otoczenia,
  • widoczność,
  • warunki klimatyczne,
  • elektryczność,
  • inne.

Widoczność

Odzież ostrzegawcza o intensywnej widoczności ma za zadanie sygnalizować obecność człowieka. Musi rzucać się w oczy i być dobrze widoczna zarówno nocą w świetle świateł, jak i za dnia. Norma EN ISO 20471 określa wymagania odnośnie stosowanych barw, a także minimalne wymiary powierzchni odblaskowej oraz jej rozmieszczenia na całej powierzchni. Wymagania stawiane przez normę nie obejmują tylko elementów stricte związanych z bezpieczeństwem, ale także nakładają na producenta obowiązek informowania użytkowników o maksymalnej ilości cykli oraz sposobie prania. Są to bardzo cenne informacje, które określają żywotność produktów oraz sposób ich konserwacji. Według normy odzież dzielona jest na trzy podstawowe kategorie. Są one określane na podstawie powierzchni materiałów odblaskowych.

Elektryczność

Jest to odzież ochronna wykorzystywana przy pracach, w których obecne jest zagrożenie wystąpienia obrażeń termicznych spowodowanych przez łuk elektryczny. W tej kategorii znajdują się także normy dotyczące właściwości elektrostatycznych odzieży ochronnej, a także dotycząca elektryczności statycznej. Właściwości odzieży chroniącej przed zagrożeniami termicznymi wywołanymi przez łuk elektryczny są określane przez normę EN 61482-1-2/IEC 61482-1-2. Zgodnie z wymaganiami, nie jest to ubranie izolujące elektrycznie, więc nie służy jako zabezpieczenie przed porażeniem. Pełni funkcję ochrony przed skutkami działania łuku elektrycznego, czyli przed płomieniem, wysoką temperaturą oraz odpryskami ciekłego metalu. W zależności od stopnia ochrony przy napięciu 400V/50Hz i czasie trwania łuku 0,5 s, produkty tego typu mogą mieć klasę pierwszą(4kA) oraz drugą(7 kA). W przypadku elektryczności statycznej, odzież ma za zadanie zabezpieczyć przyrządy elektroniczne. W takich wypadkach wykorzystywany jest strój roboczy, który spełnia normę EN 61340-5-1 i może być bezpiecznie stosowany w strefach ochronnych przed wyładowaniami elektrostatycznymi.

Skażenie otoczenia

Niektóre stanowiska pracy wymagają wykonywania obowiązków w środowiskach skażonych. W takich sytuacjach pracownicy powinni nosić odpowiednią odzież ochronną mającą właściwości odpowiadające warunkom panującym w danym miejscu pracy. W związku z tym dostępna jest odzież ochronna zabezpieczająca przed czynnikami biologicznymi, skażeniami promieniotwórczymi, a także chroniąca przed substancjami gazowymi, ciekłymi chemikaliami oraz cząstkami stałymi. W przypadku ubrań stanowiących zabezpieczenie przed czynnikami biologicznymi, obowiązuje norma EN 14126. Norma EN 1073-2 dotyczy odzieży, która stanowi zabezpieczenie przed przenikaniem cząstek radioaktywnych, jednak nie zapewnia ochrony przed promieniowaniem. Odzież, która chroni przed ciekłymi i gazowymi chemikaliami oraz cząstkami stałymi powinna spełniać normę EN 943 typu 1 dla ubrań gazoszczelnych lub typu 2 dla niegazoszczelnych. EN 14605+A1 określa wymagania stawiane odzieży zapewniającej zabezpieczenie przed substancjami chemicznymi typu 3 dla strumienia cieczy lub typu 4 dla cieczy rozpylonych. Zabezpieczenie przed cząstkami stałymi stanowi odzież ochronna, która spełnia normę EN 13982-1 typu 5 i chroni przed cząstkami środków chemicznych, które unoszą się w powietrzu.

Warunki klimatyczne

Ze względu na warunki klimatyczne, normy dotyczą czynników takich jak ochrona przed deszczem, chłodem oraz zimnem. W przypadku ochrony przed deszczem obowiązuje norma EN 343, która skupia się na dwóch parametrach, jakimi są odporność na przenikanie wody oraz pary. Na tej podstawie określane są właściwości produktów, które mogą funkcjonować temperaturach powyżej -5 stopni C. Odzież chroniąca przed chłodem musi sprawdzać się przy niskich temperaturach powyżej -5 stopni C. Musi spełniać wymogi normy EN 14058. Dotyczy pojedynczych elementów odzieży chroniącej ciało przed wychłodzeniem. Może stanowić zabezpieczenie jedynie miejscowe np. w przypadku czapek lub kamizelek. Właściwości zestawów oraz wyrobów, które mają za zadanie stanowić ochronę przed zimnem określa norma En 342. Zawiera wymagania dotyczące zarówno kompletów odzieży, jak i pojedynczych elementów, mających zapewnić ochronę w temperaturach poniżej -5 stopni C.

Odporność na ciepło i ogień

W tej kategorii wyróżniamy odzież przystosowaną do użytku w trakcie spawania oraz prac pokrewnych, a także odzież przeznaczoną dla pracowników, którzy są narażeni na działanie czynników gorących. Osoby wykonujące prace związane z zagrożeniami ze strony czynników gorących powinny wykorzystywać ubrania ochronne spełniające wymogi normy EN ISO 11612. Zgodnie z wymogami, produkty tego typu muszą zapewniać bezpieczeństwo podczas krótkotrwałego kontaktu z płomieniami, a przy tym ograniczać ich rozprzestrzenianie się. Muszą także chłodzić przed minimum jednym z czynników gorących, takich jak duże rozpryski stopionego aluminium lub żelaza, ciepło kontaktowe, konwekcyjne lub promieniowanie cieplne. W przypadku odzieży stanowiącej ochronę podczas spawania obowiązuje norma EN ISO 11611. Określone zostały w niej metody badań oraz wymagania, które dotyczą odzieży ochronnej wykorzystywanej przy tego typu pracach. Ubrania mają za zadanie zabezpieczać przed kawałkami stopionego metalu, krótkotrwałym kontaktem z płomieniami, iskrami oraz promieniowaniem ultrafioletowym i cieplnym. W niewielkim stopniu zapewniają także izolację elektryczną.

Inne

Normy które nie pasują do żadnej z powyższych grup dotyczą odzieży ochronnej dla np. użytkowników pilarek łańcuchowych przenośnych, regulowanej przez normę EN 381-5. Wśród nich znajdują się także stroje ochronne noszone w pomieszczeniach czystych i środowiskach kontrolowanych. Odzież tego typu musi spełniać wymogi względem stężenia pyłów oraz sposobu prania, by mogła być stosowane w pomieszczeniach cleanroom.